یکی از دغدغه های فعلی مردم جم شرایط بارش پاییز پیش رو که یکی از فصول مهم و حساس سال برای کشاورزان، دامداران، باغداران و… به شمار می رود می باشد. دغدغه ای که با اعلام کم بارش بودن سال زراعی ۹۶-۹۷ توسط سازمان هواشناسی کشور تبدیل به نگرانی شده است.
یکی از مهمترین دلایلی که اکثر کارشناسان را در امر پیش بینی های فصلی پاییز امسال سردرگم کرده است همسو نبودن شاخص های دوقطبی اقیانوس هند و انسو می باشد. چراکه معمولا (نه همیشه) فاز منفی شاخص دوقطبی اقیانوس هند (IOD) با جریانات لانینا هم پیوند می شوند و بلعکس. اما امسال دو قطبی اقیانوس هند مثبت و شاخص انسو منفی است!
در چند روز اخیر افزایش محسوس رطوبت و دما به همراه وزش بادهای شرقی در اکثر نقاط بخش های جنوبی کاملا مشهوده بوده که در صورت همزمانی با نفوذ سامانه های بارشی و کاهش فشار و ارتفاع تراز های سطحی و جو بالا سبب رخداد بارش های موثر می شد ولی بدلیل چیرگی پرفشارهای حاکم در ماه میزان انتظار بارش برای نواحی جنوبی انتظار بالایی محسوب می شود.
در فاز مثبت IOD ، بادها در لایه زیرین شرقی خواهد بود و فرارفت رطوبت به سمت غرب اقیانوس هند می باشد. در این هنگام بارش ها در غرب این ناحیه شامل شرق آفریقا ، بخش های از جنوب ایران در حد افزایش انتظار می رود.
ناگفته نماند که سایر شاخص های دورپیوندی مثل PDO، AO، NAO و… می توانند محرک های بسیار خوبی برای تشدید وضعیت مذکور شود ولی به تاثیرپذیری بالایی که شاخص IOD دارد نیستند.
وضعیت دمای آب های مجاور مثل دریای سرخ، خلیج فارس و دریای عمان از گرمای خوبی برخوردارند و این امید وجود دارد که سامانه های سودانی در اواخر پاییز و اوایل زمستان خودنمایی کند. گرچه چند سازمان هواشناسی جهانی برای ایران و جم شرایط کم بارشی را طی پاییز پیش رو پیش بینی کرده اند ولی برخی دیگر نیز شرایط را متفاوت و ترسالی در نظر گرفته اند.
به همین دلیل است که مهمترین شاخص برای نیمه جنوبی کشور (بویژه جنوب فارس، هرمزگان، جنوب و شرق کرمان و سیستان و بلوچستان) شاخص IOD یا دو قطبی اقیانوس هند می باشد که پیش بینی می شود طی ماه های آینده (تا اوایل بهار ۹۷) در فاز مثبت قرار داشته باشد.
در مجموع طی جمع بندی مطالب بالا انتظار داریم برای شهرستان جم، پاییز از لحاظ بارشی وضعیت نرمال تا بیشتر از نرمال با بارش های دیر هنگام داشته باشد و از لحاظ دمایی نیز گرمتر از حد نرمال پیش بینی می شود.